RÊZEWEŞANÊN ZINDÎ YÊN KOVARA KÜRT TARİHİ

53. sayıda biraz gecikerek de olsa mahsus bir konuya el attık: Zazalar. Konuyla ilgili çok kıymetli bir çalışmanın müellifi de olan yayın kurulumuzdan Ercan Çağlayan, sağ olsun, yine iyi bir editörlük yaptı ve sayının tamamına yayılan bir Zazalar dosyası hazırladı. Malum, Zazalar kimdir, Kürtlerle birlikte mi telakki edilmeleri gerekir, yoksa ayrı bir etnik grup, bambaşka bir millet olarak mı; Zazaca Kürtçenin içinde mi yoksa ayrı bir dil olarak mı düşünülmeli soruları zaman zaman epey bir hevesle tartışılır. Epey de ihtilafa yol açarak. Bu ihtilafları serinkanlı biçimde değerlendiren yazılara yer veren dosya çok önemli bir noktayı açığa çıkarıyor: Zazalar hakkındaki ihtilafların hemen hepsi 1980’den sonra ve çoklukla devletlularca üretilmiş işler. Dosyanın ilk yazısı Roşan Lezgin’in. Lezgin’in Zaza adlandırmasının köklerine dair ayrıntılı ve dikkatli incelemesi Zaza isminin çok eski bir tarihi olmadığını, ...

berdewamiya wê bixwîne >

52. SAYI EDİTÖR YAZISI Kürt Tarihi’nin 52. sayısına yine bir dosya damgasını vurdu. Yayın kurulumuzdan Fırat Sözeri, Anjelika Pobedonostseva ile birlikte bu sayının neredeyse tamamını kapatan kapsamlı bir Sovyet Kürtleri dosyası hazırladı. Sovyetlerde Kürtlerin ve Kürt çalışmalarının serencamına ilişkin nitelikli ve ayrıntı çalışmalardan oluşan dosya için Fırat Sözeri’ye ve dosyanın yazarlarına müteşekkiriz. Büyük kısmı dosyanın giriş yazısında etraflıca tanıtıldığından biraz tekrar olacak ancak bu sayının yazılarına dair birkaç söz edeyim. Michael Leezenberg’in makalesi Kürtlerin Sovyet rejimiyle bütünleştirilmesi (yerlileştirilmesi) siyasetinin bir tezahürü olarak ortaya çıkan Kürtçeyle ilgili çalışmalara ve 1934’de Erivan’da düzenlenen Kürdoloji konferansını ele alıyor. Cabbar Kadir’in Zelal Konak tarafından Rusça’dan çevrilen yazısı ...

berdewamiya wê bixwîne >

Kürt Tarihi’nin 51. sayısı bir devam sayısı gibi. Malum, 50. sayıda İran Kürtleri hakkında etraflı bir dosya hazırlamış, Kürdistan’ın, Güney ve Rojava’ya nazaran daha az bildiğimiz, İran kısmına odaklanmıştık. 51. sayıda İran Kürdistanı’yla devam ediyoruz. Ancak İran Kürdistanı’nın nadide bir kısmıyla. Fotoğraflarından güzelliğine aşina olduğumuz Hewraman’la. 51. sayıda bir Hewraman dosyası hazırladık. Yayın kurulumuzun lokomotiflerinden Ercan Çağlayan sağ olsun bir kez daha güzel bir iş çıkardı ve bir Hewraman dosyası hazırladı. Hüsamettin Bahçe de Hewraman fotoğraflarını Kürt Tarihi’yle paylaşma cömertliğini gösterdi. İkisine de müteşekkiriz. Dosyaya gelince… Esmaîl Shams Hewraman’la ilgili genel bir tanıtım yazısı kaleme aldı. Shams’ın yazısı Hewraman’ın coğrafi, tarihi ve toplumsal kimliğine dair iyi bir özet sunuyor. Hewramanlılar,

berdewamiya wê bixwîne >

Kürt Tarihi’nin 50. sayısını ancak hazırlayabildik. Gecikme için özür dileyerek sayının içeriğini tanıtmaya başlayayım. 50. sayının neredeyse tamamı tek bir dosyadan, Rojhelat dosyasından oluşuyor. Malum, İran aylardır büyük ve süreklileşmiş bir ayaklanmayla sarsılıyor. Rojhelatlı Jîna Mahsa Amini’nin Tahran’da güvenlik güçlerince öldürülmesiyle başlayan protestolar İran’da bir kadın ayaklanmasına dönmüş durumda. Bu vesileyle 50. sayının dosyasını İran Kürdistanı’na ayırmak istedik. İyi de bir dosya hazırladığımıza inanıyorum. Dosya hazırlığının büyük kısmını üstlenen Alişan Akpınar’a teşekkür ederim. Dosya’nın açılış yazısı 1913’te Hoy şehrinde kurulan Kürt mektebi hakkında. Arşivlere hakimiyetiyle bildiğimiz Sinan Hakan Abdürrezzak Bedirhan’la Şikak Aşireti’nden meşhur Simko Ağa’nın ortak inisiyatifiyle Rusya’nın himayesinde kurulan mektebin hikayesini ...

berdewamiya wê bixwîne >